جایگاه مباحث استاد طاهرزاده( هندسه ى فکرى)
براى آنکه مخاطبان مباحث استاد طاهرزاده بتوانند جایگاه مباحث ایشان را بشناسند و بدانند که هریک از مباحث ایشان براساس چه هدفى تنظیم شده است هندسه فکرى ایشان را به طور اجمالى بیان مى کنیم...
1. سلوک ذیل شخصیت امام خمینى( قدّس سرّه)
اولین مورد از هندسه فکرى ایشان بر مىگردد به اینکه ایشان شخصیت حضرت امام خمینى را یک شخصیت اشراقى مىدانند که خداوند این شخصیت را براى عبور از ظلمات دوران معاصر و نمایاندن اسلام ناب محمدى به بشر امروز هدیه کرده است.
به تعبیر مقام معظم رهبرى:« واقعاً امام( ره) انسان عجیبى بود. اصلًا پیدایش و وجود این انسان با آن ابعاد، هیچ قابل تحلیل نیست؛ جز اینکه بگوییم تفضل الهى بود. خداى متعال، براى اینکه چرخشى در تاریخ و در حرکت قافلهى عظیم بشرى به وجود بیاورد، دستى باید از غیب ظاهر مىشد؛ این دست را ظاهر کرد. اگر کسى در ابعاد شخصیت و وجود امام( ره) درست دقت کند، حقیقتاً جز این، هیچ توجیهى ندارد.»( 1- بیانات در دیدار با اعضاى ستاد برگزارى مراسم اولین سالگرد ارتحال امام خمینى( ره) 01 / 03 / 1369.)
حاصل این اعتقاد این است که باید با ادب مخصوص به« شخصیت اشراقى امام خمینى» رجوع کرد وباکسب آمادگى هاى روحى واخلاقى خود را« ذیل شخصیت امام» ودر معرض انوار الهى که خداوند به ایشان عطا کرده قرار داد. همان چیزى که در شهدا دیده شد وتوانستند هریک در موقعیت خود« تفصیلِ حضرت امام» باشند.
واگر ما امروز در صحنه هاى مختلف اجتماعى اقتصادى وتربیتى جامعه با مشکلاتى روبرو شده ایم به جهت غفلت از تفصیل اندیشه حضرت امام است.
براین اساس استاد مباحث خود را به گونه اى تنظیم نموده اند تا زمینه براى رجوع تفصیلى به حضرت امام آماده شود.
2. رجوعِ تفصیلى به اندیشهى امام خمینى( قدّس سرّه)
دومین مورد از هندسه فکرى استاد عبارت است از رجوع به اندیشه امام خمینى( قدس سره) در راستاى رجوع به حضرت ولى عصر( عجّل الله تعالى فرجه الشریف) که مظهر جامع اسماء الله است؛ و در این راستا با نگاه به سه مقوله ى زیر و تبیین رابطه آنها، کارکرد و ثمره ى سلوک در ذیل شخصیت اشراقى حضرت امام خمینى« ره» در شرایط دنیاى بحران زده کنونى مورد توجه قرار مىگیرد:
الف) شناخت خود
تجربه ى حضورىِ« وجود» در« معرفت نفس»، جهت شناختِ فرهنگِ رجوع به« حضرت مهدى( عجّل الله تعالى فرجه الشریف)» و در همین راستا شناخت فرهنگ حضورى اهل البیت( علیهم السلام) و حقیقت نورى آن ذوات مقدّسه به عنوان« خود برتر» ما و« فطرت بالفعلِ» انسانها. لذا امام خمینى( قدّس سرّه) با مطرح کردن رجوع به معرفت نفسى از جنس حکمت متعالیه ملاصدرا و عرفان محى الدّین ابن عربى، باب ورود به معارف را باز نموده اند.
ب) شناخت غرب
شناخت« فرهنگ وهمى مدرنیته» و حجاب« سوبژکتیویته» در روح هویت غربى، جهت عبور از ظلمات آخرالزمان؛ که مشخص میشود شکستن شیشه عمرِ تمدن غربى با شاخصه ى اصلى مکتب امام خمینى در« رجوع به وجود» و تاکید بر« اصالت وجود» است، و روشن میشود که چطور ماهیتِ غرب، از طریقِ سوبژکتیویته به« وجود» پشت نموده است.
ج) شناخت انقلاب اسلامى
شناخت هویتِ انقلاب اسلامى در عبور از« فرهنگ غرب» و رجوع به« فرهنگ انتظار مهدى( علیه السلام)» که این حقیقتِ نورى بر قلب امام خمینى( رضوان الله تعالى علیه) اشراق شد. شناخت این حقیقتِ اشراقى مقدمه اى است جهت از اجمال به تفصیل رساندن انقلاب اسلامى و زمینه سازى براى ظهور حضرت مهدى( عجّل الله تعالى فرجه الشریف).
3. تبیین رابطه بین مباحث
رجوع به خدواند که« وجود مطلق» است از طریق« اسماء و تجلیات نورى او» ممکن است و توجّه به اهل البیت( علیهم السلام) بعنوان« تعیّن انسانهاى کامل» و رجوع به« سیره و کلام آنها»،« رجوع عملى» به خداوند است که در حال حاضر آن تعیّن در وجود اقدس حضرت صاحب الزمان« عجلاللهتعالىفرجه» محقق مى باشد.
در راستاى« رجوع الى الله» که با رجوع به« حضرت مهدى( عجلاللهتعالىفرجه)» تحققِ عملى مىیابد، درک حضورى« وجود» لازم است تا به بهانهى« رجوع الى الله» به« خداى انتزاعى» و به« مفهوم خدا» رجوع نشود. براى چنین امرى باید بتوانیم« وجود» را احساس نمائیم و« معرفت نفس» متکفّل این امر است و بستر لازم جهت رجوع به« وجود حضورى» را براى ما فراهم مىکند. زیرا در مباحث معرفت نفسى تأکید بر« احساس نفس ناطقه» است و نه« آگاهى از نفس ناطقه»! مباحث معرفت النفس درصدد است تا مخاطب را به« درک حضورى» و تجربى وجود بکشاند تا از این طریق راه ارتباط با« وجود مطلق» را بیابد و از« موجود بینى» به« وجود بینى» سیر نماید.
اما درک حضورى وجود یک حجاب بزرگ دارد وآن غربزدگى و سوبژکتیویته است از این جهت لازم است غرب به عنوان ظلمات آخرالزمان مورد شناخت قرار بگیرد. مباحث غربشناسى استاد متکفل این شناخت است.
از طرف دیگر انقلاب اسلامى حاصل اشراقى است که به قلب حضرت امام شده است وآمده است تا با حاکمیتِ حکمِ معصوم( علیه السلام) زمینه ظهور ایشان فراهم گردد. از این رو شناخت ودرک صحیح از جایگاه انقلاب اسلامى سبب خواهد شد تا نسبت خود را با تاریخ انبیاء و اولیاء تصحیح نماییم.
4. جمع بندى مباحث در 5 عنوان
در یک جمع بندى، استادطاهرزاده کل مباحث را جهت به تفصیل رساندن اندیشه حضرت امام خمینى( رضوان الله تعالى علیه) در پنج عنوان تقسیم نموده اند، که البته این ترتیب، ترتیب خواندن کتابها نیست بلکه نظر به اولویت مقاصدى است که باید دنبال شود. پنج عنوانِ مورد نظر عبارتند از:
الف) رجوع به حضرت« الله» تبارک و تعالى
رجوع به حضرت« الله» به عنوان حقیقتى که هم مبدأ همهى عالم است و هم مقصد همه؛ به همان معنایى که شما در آیهى« إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُون» متذکر آن هستید. این مقصد را باید بتوانیم به صورت کاربردى در زندگى خود پیاده کنیم و حضرت امام« رضواناللهعلیه» مسیر کاربردى رجوع به حضرت« الله» را در مقابل ملت ما قرار دادند.
این مبحث تحت دو سیر« مبانى نظرى» و« سلوک دینى» مىباشد که دو رویکرد اصلى را دنبال مى کند:
الف- 1) تبیین نحوه حضور خداوند در هستى
که خود داراى دو بخش است؛ مباحثى در جهت« تبیین وجود حضورى خداوند» که در کتب زیر مطرح شده:
1. از برهان تا عرفان( شرح براهین صدّیقین و حرکت جوهرى)
2. اسماء حسنا دریچه هاى نظر به حق( شرحى بر دعاى سحر)
3. معاد؛ بازگشت به جدى ترین زندگى
4. چگونگى حیات بدن اخروى( بصورت جزوه)
و مباحثى در جهت تفکیک« مفهوم حصولى وجود» و« حقیقت حضورى وجود»، جهت« رجوع قلبى به خداوند» که در کتاب زیر مطرح شده است:
1. آنگاه که فعالیتهاى فرهنگى پوچ مىشود( گذار از ساحت علم حصولى به حیات علم حضورى)
الف- 2) مباحث سلوکى واخلاقى
این مباحث به ما کمک مى کنند تا در رجوع به حضرت« الله» محجوب به« حجاب منیّت وانانیّت» نباشیم؛ زیرا تا انسان معرفتى صحیح و سجایایى شایسته پیدا نکند رجوعى به حضرت حق نخواهد داشت. کتب زیر تحت سیر« سلوک دینى» متکفل این مباحث هستند:
1. فرزندم اینچنین باید بود( شرح، نامه 31 نهجالبلاغه ازأمیرالمؤمنین به امام حسن« علیهما السلام»)
2. جایگاه رزق انسان در هستى
3. ادب خیال، عقل و قلب
4. عالم انسان دینى
5. چگونگى فعلیتیافتن باورهاى دینى
6. روزه؛ دریچه اى به عالم معنا
7. ماه رجب، ماه یگانه شدن با خدا
8. زن، آنگونه که باید باشد( زن- خانواده- بحران)
9. هدف حیات زمینى آدم( مَلَک، شیطان، هبوط)
10. هنر مردن
11. رمضان دریچه رؤیت( سیر الى الله درسایه جوع، صوم و ماه رمضان)
12. زیباترین ارتباط با خدا، خود و دیگران( شرح دعاى مکارم الاخلاق)( بصورت جزوه)
13. شرح مناجات تائبین( بصورت جزوه)
14. قهقهه و جهالت، تبسم و حکمت( بصورت جزوه)
15. مرزهاى ارتباط زن و مرد یا فلسفه نگاه و حجاب( بصورت جزوه)
ب) رجوع به مظاهر« أسماء الله» در« أهل البیت( علیهم السلام)»
عنوان دوم در جمع بندى مباحث، نظر به ائمهى معصومین( علیهم السلام) است( به طور خاص) و نظر به حضرت مهدى( عجّل الله تعالى فرجه)( به طور اخص)؛ زیرا که آن ذوات مقدسه تجلّى« أسماء الله» هستند و طریق رجوع به حضرت« الله». بر این مبنا به امام زمان( عجّل الله تعالى فرجه) بهعنوان« واسطهى فیض الهى» و« حقیقىترین واقعیات در عالم امکان» نظر مىشود.
این مبحث تحت پنج سیر« اهل البیت شناسى»،« نبى و نبوّت»،« مهدویت»،« فاطمه شناسى» و« کربلا شناسى» مىباشد که در کتب زیر به آنها پرداخته شده است:
1. مبانى نظرى و عملى حبّ اهل بیت( علیهم السلام)
2. حقیقت نورى اهل البیت( علیهم السلام)
3. امام و مقام تعلیم به ملائکه
4. امام و امامت در تکوین و تشریع
5. صلوات بر پیامبر( صل الله علیه و آله)؛ عامل قدسىشدن روح
6. چه نیازى به نبى
7. مبانى نظرى نبوت و امامت
8. مبانى معرفتى مهدویت
9. جایگاه و معنى واسطه فیض
10. دعاى ندبه، زندگى در فردایى نورانى
11. زیارت آل یس، نظر به مقصد جان هر انسان
12. فلسفه حضور تاریخى حضرت حجت( عجّل الله تعالى فرجه)
13. بصیرت و انتظار فرج
14. عوامل ورود به عالم بقیت اللّهى
15. آخرالزمان؛ شرایط ظهور باطنىترین بُعد هستى
16. مقام لیلهالقدرى حضرت فاطمه( السلام علیها)
17. بصیرت حضرت فاطمه( السلام علیها)
18. کربلا، مبارزه با پوچىها
19. زیارت عاشورا، اتحادى روحانى با امام حسین( علیه السلام)
20. راز شادى امام حسین( علیه السلام) در قتلگاه
ج)« انسان شناسى» راه ورود به فرهنگِ هدایتِ اهل البیت( علیهم السلام)
عنوان سوم در جمع بندى مباحث، نظر به انسان است. در یک دستگاه مطمئن مىتوان با« انسان شناسى» یا« معرفت نفس» به ادراکِ« وجود» رسید تا امکان ادراک« مقام اهل البیت( علیهم السلام)» که مظهر اسماء الله و واسطههاى فیض الهى هستند فراهم شود، و با نظرصحیح به« آینهى وجودِ مظاهر الهى»،« رجوع الى الله» را آغاز نمود.
این مبحث به ترتیب در کتب زیر ارائه شده است:
1. جوان و انتخاب بزرگ
2. آشتى با خدا ازطریق آشتى باخود راستین
3. ده نکته از معرفت نفس
4. خویشتن پنهان( شرح ده نکته از معرفت نفس)
5. انسان؛ از تنگناى بدن تا فراخناى قرب الهى
6. معرفت النفس و الحشر( ترجمه و تنقیح اسفار جلد 8 و 9)
د)« انقلاب اسلامى» مسیر ظهور« تمدن اسلامى» تحت ولایت و حاکمیّت اهل البیت( علیهم السلام)
عنوان چهارم در جمع بندى مباحث، نظر به« انقلاب اسلامى» و« ولایت فقیه» و اندیشهى امام خمینى« رضوانالله علیه» در تحقق« تمدّن اسلامى» است؛ که نظر به« مرحلهى گذار» است تا در زمان غیبت، رجوع ما به حاکمیت امام معصوم( علیه السلام) مورد غفلت قرار نگیرد.
از طریق نظر به انقلاب اسلامى نه تنها متوجه حیات فعالى خواهیم شد که انقلاب اسلامى بستر آن را فراهم کرده است بلکه مى توانیم جایگاه تاریخى خود را نسبت به پشت کردن به فرهنگ غرب احساس کنیم و بدانیم اگر ما خودرا از انقلاب اسلامى بیرون بکشیم گرفتار« پوچ ترین نحوه حیات» خواهیم شد.
این مبحث تحت دو سیر« انقلاب اسلامى» و« تمدّن اسلامى» مىباشد که در کتب زیر به آنها پرداخته شده است:
1. انقلاب اسلامى؛ بازگشت به عهد قدسى
2. جایگاه اشراقى انقلاب اسلامى در فضاى مدرنیسم
3. امام خمینى و خودآگاهى تاریخى
4. انقلاب اسلامى؛ برون رفت از عالم غربى
5. سلوک ذیل شخصیت امام خمینى( قدّس سرّه)
6. طلبه عصرانقلاب اسلامى( وظیفه و نحوه سلوک)( بصورت جزوه)
7. ولایت فقیه؛ موافقت ها و مخالفتها( نقد سخنان آقاى کدیور)( بصورت جزوه)
8. تمدن زایى شیعه
ه)« غرب شناسى» و« شناخت موانعِ» ظهور ولایت و حاکمیّت اهل البیت( علیهم السلام)
عنوان پنجم در جمع بندى مباحث، نقد مدرنیته به عنوان نقد« حجاب ظهور حقیقت» است؛ عاملى که به واقع« مانع» تجلى ظهور ولایت و حاکمیت اهل البیت( علیهم السلام) مىشود و همان« ظلمات آخرالزّمان» است که« حقیقتِ انقلاب اسلامى» به مقابله با آن برخاسته است.
این مبحث سه رویکرد اصلى را دنبال میکند:
ه- 1) شناخت فرهنگ ظلمانى غرب
این رویکرد تحت سیر« غرب شناسى» مىباشد و در کتب زیر به آنها پرداخته شده است:
1. گزینشتکنولوژى از دریچه بینش توحیدى
2. علل تزلزل تمدن غرب
3. فرهنگ مدرنیته و توهّم
4. تاریخ فلسفه غرب( بصورت جزوه)
ه- 2) شناخت« تهاجم فرهنگ غربى» به« فرهنگ دینى»
این رویکرد تحت قسمتهایى از سیر مباحث پیشین مى باشد که به کمک« تبیین روح غربى و جهتگیرى آن» نشان مىدهد که غرب چه چیزى را از ما گرفته و چه چیزى به ما داده است. در کتب زیر به این رویکرد پرداخته شده است:
1. تمدنزایى شیعه
2. کربلا؛ مبارزه با پوچىها
3. زن؛ آنگونه که باید باشد
4. عالَمِ انسانِ دینى
ه- 3) آسیب شناسى« فرهنگ دینى» و پاسخگویى به شبهات
این رویکرد تحت سیر« آسیب شناسى» و مباحث کلامى مى باشد، که در کتب زیر به آن پرداخته شده است:
1. خطر مادّىشدن دین
2. جایگاه جنّ و شیطان و جادوگر در عالم
3. امام صادق و شبهه شناسى( بصورت جزوه)
4. قرآن؛ از پیامبر یا از خدا( نقد سخنان آقایان سروش و شبسترى)( بصورت جزوه)
5. تاریخ فلسفه و کلام اسلامى( بصورت جزوه)
6. کلام جدید( بصورت جزوه)
5. روش ارایه مباحث
از آنجایى که استدلال در مباحث معرفتى به تنهایى کافى نیست استدلال در مباحث محور نیست واستاد طاهرزاده سعى مىکنند با روش مثال زدن ونمونه دادن به تبیین موضوعات بپردازند تا مخاطب به یک« درک حضورى» نسبت به آن موضوع برسد. آنگاه که مخاطب به چنین درک حضورى رسید مى تواند بر روى آن موضوع تفکر کند و از طرف دیگر از آنجایى که رجوع به موضوع« وجودى» است، نباید مخاطب حرف را در آن موضوع تمام شده تلقى کند و نباید باب تفکر را به روى خود ببندد. از آنجایى که استاد طاهرزاده درصدد هستند باطرح این مثالها« عالَمِ مخاطب» تغییر کند، لذا مخاطبِ این مباحث نیز باید چنین رویکردى به این مباحث داشته باشد تا استفاده کامل را ببرد.
6. راهنماى دوره هاى معرفتى
این دوره هاى معرفتى به ترتیب اولویت براى« آشنایى اولیه» مخاطب تنظیم شده است، تا« منظومهى جامع معارف دینى» بصورت پنج دوره کوتاه مدت در اختیار مخاطب قرار بگیرد. مدّت این دوره ها در مجموع« 416 ساعت( به اضافه 17 ساعت)» مىباشد که با یک ساعت مطالعه در هر روز( و پیشنهاد نیم ساعت مباحثه) طى« 14 ماه» به انجام خواهد رسید.( در ادامه جهت مطالعهى تفصیلى کلّ آثار به« راهنماى سیر مطالعاتى» مراجعه نمایید).
الف) دوره اول؛ 50 ساعت
الف- 1) شروع دوره با شنیدن شرح صوتى کتاب« ده نکته از معرفت نفس» و مطالعه و مباحثه ى آن( در 10 جلسه).
الف- 2) حال که متوجّه« نفس» بعنوان یک« وجود» شده ایم به مطالعه کتاب« آشتى با خدا از طریق آشتى با خود راستین» و مباحثه ى آن مىپردازیم( در 9 جلسه).
الف- 3) پس از تذکرات مباحث« معرفت نفس» که« وجود» را فراتر از مفهومِ آن احساس کرده ایم، براى فهم« مراتب وجود» و« جایگاه وجودى نفس ناطقه» به شنیدن شرح صوتى بحث« برهان صدّیقین» از کتاب« از برهان تا عرفان» و مطالعه و مباحثه ى آن خواهیم پرداخت( در 9 جلسه).
الف- 4) حال که در مباحث« معرفت نفس» و« برهان صدّیقین» با« حضور و ظهور» خداوند متعال و« هستى بخشى او» به موجودات آشنا شده ایم، به شنیدن شرح« خطبه 49 نهج البلاغه» مىپردازیم که« خدا شناسى» را از زبان حضرت امیرالمؤمنین على( علیه السلام) بیاموزیم( در 3 جلسه).
الف- 5) درکنار این مباحث اعتقادى براى آنکه موانع اخلاقى« رؤیت حق» را نیز متذکّر شویم، صوتجلسات شرح« حدیث عنوان بصرى» مناسب است که از زبان حضرت امام صادق( علیه السلام) ما را متذکر« موانع سلوک الى الله» میکند( در 19 جلسه).
ب) دوره دوم؛ 60 ساعت به اضافه 17 ساعت( اختیارى)
ب- 1) شروع دوره با شنیدن شرح صوتى بحث« حرکت جوهرى» از کتاب« از برهان تا عرفان» و مطالعه و مباحثه ى آن خواهد بود( این بحث انتخابى مى باشد)( در 17 جلسه).
ب- 2) حال که پس از مباحث« معرفت نفس» و« حرکت جوهرى» متوجّه« وسعت بینهایت نفس» و« حرکت تکاملى عالم به سوى قیامت» شده ایم، به شنیدن قسمت اول شرح صوتى کتاب« معاد؛ بازگشت به جدّى ترین زندگى» و مطالعه و مباحثه ى آن مىپردازیم( مباحث اثبات معاد، سکرات مرگ و عالم برزخ)( در 44 جلسه).
ب- 3) پس از شروع مباحث« معاد» براى آنکه بتوانیم نگاه خود به« دنیا» را نیز تصحیح کنیم به شنیدن شرح« خطبه 113 نهج البلاغه» مىپردازیم که« شناخت دنیا و روش برخورد با آن» را از زبان حضرت امیرالمؤمنین على( علیه السلام) بیاموزیم( در 16 جلسه).
ج) دوره سوم؛ 84 ساعت
ج- 1) شروع دوره با شنیدن قسمت دوم شرح صوتى کتاب« معاد؛ بازگشت به جدّى ترین زندگى» و مطالعه و مباحثه ى آن خواهد بود( مبحث قیامت کبرى)( در 32 جلسه).
ج- 2) پس از آنکه در مباحث« معرفت نفس» و« معاد» متوجه شده ایم که ما داراى یک حضور بىزمان و بىمکان هستیم، اکنون باید بیاموزیم که چگونه مىتوانیم این« حضور بىنهایت» را براى خود« بالفعل» کنیم و در شرایط« انس با روح أولیاء الهى» قرار بگیریم، لذا به شنیدن شرح صوتى کتاب« چگونگى فعلیت یافتن باورهاى دینى» و مطالعه و مباحثه ى آن مى پردازیم( در 22 جلسه).
ج- 3) حال که« باورهاى دینى» خود را در« خداشناسى» و« معاد شناسى» و شناخت« جایگاه عبادت» ارتقاء بخشیدهایم، براى فهم« حجاب رجوع به حقیقت» و« انس با خدا» بایست« فرهنگ مدرنیته غربى» را بشناسیم که چه نگاهى به« عالَم و آدم» دارد، تا با شناخت این« ظلماتِ آخرالزمان» بتوانیم عزم عبور از آن را پیدا کنیم. در این قسمت به شنیدن شرح صوتى کتاب« فرهنگ مدرنیته و توهّم» و مطالعه و مباحثه ى آن مىپردازیم( در 22 جلسه) و کتاب« عالَم انسانِ دینى» را نیز مطالعه مىکنیم( در 3 جلسه).
ج- 4) پس از شناخت« روح هویّت غربى» منظر ما به روى« حقیقت انقلاب اسلامى» باز میشود که از باطن تاریخ شکوفا شده تا ما را از« فرهنگ ضدّ قدسى غرب» نجات دهد و به نورانیت« فرهنگ قدسى اهل البیت( علیهم السلام)» متّصل گرداند و زمینه ساز ظهور منجى موعود بشریت گردد. در جهت شناخت این« هدیه ى الهى» به شنیدن شرح صوتى کتاب« جایگاه إشراقى انقلاب اسلامى در فضاى مدرنیسم» و مطالعه و مباحثه ى آن مى پردازیم( در 1 جلسه).
ج- 5) درکنار این مباحث براى آنکه بهره اى از« اخلاق و عملِ اولیاء الهى» داشته باشیم، صوتجلسات شرح« دستور العمل هاى آیت الله بهجت» مناسب است( در 4 جلسه).
د) دوره چهارم؛ 104 ساعت
د- 1) پس از شناخت« علم حضورى» و نگاه« وجودبین» دینى، و مقایسه ى آن با« علم حصولى» و نگاه« ماهیت بین» غربى، حال مىبایست سعى کنیم در کارهاى فرهنگى« افق نگاه دینى» را پیدا کنیم و« موانع عبور» از« علم به مفاهیم دینى» به سوى« ارتباط با حقایق دینى» را بشناسیم. لذا شروع دوره چهارم با شنیدن شرح صوتى کتاب« آنگاه که فعالیتهاى فرهنگى پوچ مىشود» و مطالعه و مباحثه ى آن خواهد بود( در 78 جلسه) د- 2) پس از مباحث« معاد» و« غرب شناسى» که افق نگاه دینى و نگاه غربى مشخص شد، براى آنکه بتوانیم نگاه دین را در« نحوهى بهره مندى از دنیا» و ایجاد تعادل بین« دنیا و آخرت» بشناسیم، به شنیدن شرح« خطبه 114 نهج البلاغه» مىپردازیم تا« موازنه بین دنیا و آخرت» را از زبان حضرت امیرالمؤمنین على( علیه السلام) بیاموزیم( در 26 جلسه).
ه-) دوره پنجم؛ 118 ساعت
ه- 1) در دورهى قبل که بحث« تحقق فعالیت هاى فرهنگى» و« رسیدن به حیات دینى» مطرح گشت، بیشتر به« موانع» پرداخته شد؛ حال در شروع این دوره که دوره پایانى از دوره هاى معرفتى مىباشد به« عوامل» ایجاد حیات دینى مىپردازیم، لذا به شنیدن شرح صوتى کتاب« مبانى نظرى و عملى حبّ اهل البیت( علیهم السلام)» و مطالعه و مباحثه ى آن خواهیم پرداخت( در 53 جلسه).
ه- 2) در شروع دوره پنجم براى رسیدن به« حیات دینى و ملکوتى» بر یافتن« ارتباط حبّى و حضورى با اهل البیت( علیهم السلام)» تاکید شد، و حال براى آنکه تصوّر ما از« مقام وجودى اهل البیت( علیهم السلام)» نیز تصحیح گردد، به مطالعه ى کتاب« حقیقت نورى اهل البیت( علیهم السلام)» و مباحثه ى آن( در 24 جلسه)، و شنیدن صوت کتاب« امام و مقام تعلیم به ملائکه» و مطالعه و مباحثه آن( در 14 جلسه) مىپردازیم.
ه- 3) در انتهاى دوره پنجم، وقتى که در پرتو« شناخت ولایت معصومین( علیهم السلام)» از زندگى و مرگ در« فرهنگ جاهلیت» نجات پیدا کردهایم همانطور که پیامبر اکرم( صل الله علیه و آله) فرمودند« مَن ماتَ و لَم یعرِف امام زمانه، ماتَ میتَهَ الجاهلیّه»، هم اکنون براى جمع بندى مباحث گذشته و ورود به« هدایت قرآن» با« نورانیتِ ولایتِ امامِ زمان( عجّل الله تعالى فرجه)» به شنیدن صوت« تفسیر سوره مبارکه سبأ» در آخرین مرحله از دوره هاى معرفتى مىپردازیم( در 27 جلسه).
7. راهنماى سیر مطالعاتى کلّ آثار
براساس هندسه فکرى مباحث و جهت تحقق اهداف آن، این« سیر مطالعاتى» تنظیم شده است، که پیشنهاد مى شود کسانى که مى خواهند به یک نظام فکرى مناسب برسند با حوصله و بدون تعجیل در مباحث براى این سیرمطالعاتى وقت مناسب در نظر بگیرند.
این سیرمطالعاتى در سه بخش« 21 موردى» شامل تمامى آثار منتشره تا ابتداى سال 1392 مى باشد( 2- تنها کتاب« معرفت النفس و الحشر» در این سیرمطالعاتى گنجانده نشده که کتاب مرجع میباشد( ترجمه و تنقیح جلد 8 و 9 اسفار ملاصدرا). البته ازجهت محتوا، این اثر با کتاب« معاد؛ بازگشت به جدّىترین زندگى» در این سیر مطالعاتى لحاظ شده است.).
این سیر مطالعاتى به ترتیب اولویت( از آسان به سخت) و با رعایت تنوّع در ترتیب پیشنهادى جهت حفظ نشاط مطالعاتى، به شکل زیر تنظیم شده است:
الف) مباحث پایه( اولیه)
شامل سیر« انسان شناسى» و« مبانى نظرى» در کنار گزیده اى از مباحث اعتقادى،« غرب شناسى»،« انقلاب اسلامى» و برخى مباحث اخلاقى در سیر« سلوک دینى» مى باشد:
1. کتاب« جوان و انتخاب بزرگ»
2. کتاب« چه نیازى به نبى»
3. کتاب« آشتى با خدا از طریق آشتى با خود راستین»
4. کتاب« ده نکته از معرفت نفس»؛ همراه با شرح صوتى( در 10 جلسه)
5. کتاب« چگونگى فعلیتیافتن باورهاى دینى»؛ همراه با شرح صوتى( در 22 جلسه)
6. کتاب« جایگاه رزق انسان در هستى»
7. کتاب« انسان؛ از تنگناى بدن تا فراخناى قرب الهى»
8. کتاب« خویشتن پنهان( شرح ده نکته از معرفت نفس)»
9. کتاب« ادب خیال، عقل و قلب»
10. کتاب« از برهان تا عرفان»؛ همراه با شرح صوتى( برهان صدّیقین در 9 جلسه و حرکت جوهرى در 17 جلسه)
11. کتاب« هنر مردن»
12. کتاب« معاد؛ بازگشت به جدّىترین زندگى»؛ همراه با شرح صوتى( در 76 جلسه)
13. جزوه« چگونگى حیات بدن اخروى»
14. کتاب« فرزندم اینچنین باید بود»( جلد 1 و 2)( شرح نامه 31 نهجالبلاغه)
15. جزوه« قهقه و جهالت، تبسّم و حکمت»
16. کتاب« عالَمِ انسانِ دینى»
17. کتاب« فرهنگ مدرنیته و توهّم»؛ همراه با شرح صوتى( در 22 جلسه)
18. کتاب« رمضان دریچه رؤیت( سیر الى الله درسایه جوع، صوم و ماه رمضان)»
19. کتاب« آنگاه که فعالیتهاى فرهنگى پوچ مىشود»؛ همراه با شرح صوتى( در 78 جلسه)
20. کتاب« اسماء حسنا، دریچههاى نظر به حق( شرحى بر دعاى سحر)»
21. کتاب« سلوک ذیل شخصیت امام خمینى( قدّس سرّه)»؛ همراه با فایل صوتى( در 17 جلسه)
ب) مباحث مهدویت و شناخت اهل البیت( علیهم السلام)
شامل سیر« اهل البیت شناسى»،« نبى و نبوّت»،« مهدویت»،« فاطمه شناسى» و« کربلا شناسى»:
1. کتاب« صلوات بر پیامبر( صل الله علیه و آله)؛ عامل قدسى شدن روح»
2. کتاب« مبانى نظرى نبوت و امامت»
3. کتاب« مبانى معرفتى مهدویت»
4. کتاب« فلسفهى حضور تاریخى حضرت حجت( عجل الله فرجه الشریف)»
5. کتاب« مقام لیلهالقدرى حضرت فاطمه( السلام علیها)»
6. کتاب« کربلا، مبارزه با پوچىها»
7. جزوه« امام صادق( علیه السلام) و شبهه شناسى»
8. کتاب« دعاى ندبه؛ زندگى در فردایى نورانى»
9. کتاب« راز شادى امام حسین( علیه السلام) در قتلگاه»
10. جزوه« زیباترین ارتباط با خدا، خود و دیگران( شرح دعاى مکارم الاخلاقِ امام سج- اد( علیه السلام))»
11. کتاب« زیارت عاشورا، اتحادى روحانى با امام حسین( علیه السلام)»
12. کتاب« زیارت آل یس، نظر به مقصد جان هر انسان»
13. کتاب« جایگاه و معنى واسطه فیض»
14. کتاب« مبانى نظرى و عملى حبّ اهل بیت( علیهم السلام)»؛ همراه با شرح صوتى( در 53 جلسه)
15. کتاب« بصیرت حضرت فاطمه( السلام علیها)»
16. کتاب« بصیرت و انتظار فرج»
17. کتاب« عوامل ورود به عالم بقیت اللّهى»
18. کتاب« آخرالزمان؛ شرایط ظهور باطنىترین بُعد هستى»
19. کتاب« حقیقت نورى اهل البیت( علیهم السلام)»
20. کتاب« امام و مقام تعلیم به ملائکه»
21. کتاب« امام و امامت در تکوین و تشریع»
ج) مباحث غرب شناسى، انقلاب اسلامى و آسیب شناسى
شامل سیر« غرب شناسى»،« انقلاب اسلامى»،« تمدّن اسلامى» و« آسیب شناسى» در کنار گزیده اى از مباحث اخلاقى در سیر« سلوک دینى»:
1. کتاب« خطر مادّى شدن دین»
2. کتاب« ماه رجب؛ ماه یگانه شدن با خدا»
3. کتاب« زن، آنگونه که باید باشد( زن- خانواده- بحران)»
4. جزوه« مرزهاى ارتباط زن و مرد یا فلسفه نگاه و حجاب»
5. کتاب« گزینشتکنولوژى از دریچه بینش توحیدى»
6. کتاب« انقلاب اسلامى؛ بازگشت به عهد قدسى»
7. جزوه« ولایت فقیه؛ موافقت ها و مخالفت ها( نقد سخنان آقاى کدیور)»
8. کتاب« تمدن زایى شیعه»
9. جزوه« طلبه عصرانقلاب اسلامى( وظیفه و نحوه سلوک)»
10. کتاب« امام خمینى و خودآگاهى تاریخى»
11. کتاب« هدف حیات زمینى آدم( مَلَک، شیطان، هبوط)»
12. کتاب« جایگاه اشراقى انقلاب اسلامى در فضاى مدرنیسم»؛ همراه با شرح صوتى( در 1 جلسه)
13. جزوه« تاریخ فلسفه و کلام اسلامى»
14. جزوه« تاریخ فلسفه غرب»
15. جزوه« شرح مناجات تائبین»
16. کتاب« علل تزلزل تمدن غرب»
17. کتاب« روزه؛ دریچه اى به عالم معنا»
18. کتاب« انقلاب اسلامى؛ برون رفت از عالم غربى»
19. جزوه« قرآن؛ از پیامبر یا از خدا( نقد سخنان آقایان سروش و شبسترى)»
20. کتاب« جایگاه جنّ، شیطان و جادوگر در عالم»
21. جزوه« کلام جدید»
